5 năm qua, Chương trình nông thôn miền núi đã tạo được điểm sáng về ứng dụng tiến bộ KH&CN vào sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội thiết thực trên địa bàn, tạo đà cho việc ứng dụng nhanh các thành tựu khoa học, công nghệ vào sản xuất và thúc đẩy phát triển KT-XH khu vực nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Kết quả của Chương trình được phát huy nhân rộng, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa lớn cũng như thực hiện chương trình phát triển KT-XH bền vững của địa phương.

Báo cáo tại Hội nghị cho thấy, sau 5 năm triển khai thực hiện Chương trình, đã có 400 dự án trên 61 địa bàn tỉnh thành phố được phê duyệt với tổng kinh phí hỗ trợ từ ngân sách sự nghiệp khoa học công nghệ trung ương là 1.224.085 triệu đồng. Các dự án khi kết thúc dự kiến xây dựng 1.309/1200 mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ và công nghệ (đạt 109,1%); chuyển giao được 2.126/1500 lượt công nghệ mới, tiên tiến, phù hợp với từng vùng miền, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nông thôn miền núi, vùng dân tộc thiểu số (đạt 141,7%).

Thông qua thực hiện dự án và các nhiệm vụ liên quan, Chương trình đã đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực quản lý và tổ chức triển khai dự án cho 1800/1500 cán bộ quản lý (đạt 120%); đào tạo được 3520/2500 kỹ thuật viên cơ sở địa phương (đạt 140,8%), tập huấn cho 78.610/80.000 lượt nông dân về các tiến bộ khoa học đã được chuyển giao, ứng dụng cho dự án (đạt 98,3%).

Trong khuôn khổ Hội nghị, đại diện các tỉnh, một số tổ chức chủ trì thực hiện dự án, tổ chức hỗ trợ ứng dụng công nghệ đã chia sẻ kinh nghiệm những thành quả, thuận lợi cũng như khó khăn trong quá trình thực hiện dự án. Đồng thời, tập trung thảo luận một số vấn đề về rút kinh nghiệm trong công tác quản lý, tổ chức triển khai thời gian qua. Cụ thể như việc hướng dẫn các tổ chức tham gia Chương trình thực hiện các dự án trên các lĩnh vực khác nhau như công nghệ chế biến sâu; công nghệ sau thu hoạch; mô hình ứng dụng chuyển giao công nghệ gắn với phát triển du lịch sinh thái…

Về định hướng tổ chức thực hiện Chương trình nông thôn miền núi giai đoạn 2021 – 2025, Theo văn phòng Chương trình Nông thôn miền núi, sẽ tiếp tục thực hiện việc quản lý và xử lý các vấn đề phát sinh của các dự án đã phê duyệt; rà soát, xác định mục tiêu, nội dung giai đoạn tiếp theo theo quyết định phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ để tổ chức thực hiện.

Theo đó, Thứ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Hoàng Giang đề nghị, trong giai đoạn tới, Chương trình cần bám sát các mục tiêu, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội mà Nghị quyết Đại hội đảng các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra; chủ động đề xuất và tổ chức thực hiện hiệu quả các dự án; huy động tối đa các nguồn lực đối ứng cùng với sự hỗ trợ của nhà nước để triển khai thành công Chương trình. Đồng thời, phải có kế hoạch nhân rộng, mở rộng quy mô sản xuất của các dự án sau khi kết thúc, tăng năng suất, chất lượng, khả năng cạnh tranh cho sản phẩm hàng hóa của địa phương, góp phần nâng cao lợi nhuận cho doanh nghiệp và cải thiện đời sống Nhân dân.